تمرین درمانی چیست و در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرد؟

فیزیوتراپی یکی از روش‌های درمانی غیردارویی است که برای بهبود حالت جسمی، کاهش درد، افزایش قابلیت حرکت و بهبود کیفیت زندگی انجام می‌شود. ار جمله روش های مورد استفاده در فیزیوتراپی، به کارگیری تجهیزات خاص مانند اولتراسوند، لیزر، مگنت و … استفاده از درمان های دستی (منوال تراپی) و استفاده از تمرین درمانی است. در ادامه این مطلب از کلینیک فیزیوتراپی سلامت شرق قصد داریم درباره تمرین درمانی و موارد کاربرد آن بیشتر صحبت کنیم.

تمرین درمانی چیست؟

تمرین درمانی (Therapeutic Exercise) یک روش درمانی در فیزیوتراپی است که شامل استفاده از تمرینات فیزیکی خاص برای پیشگیری، بهبود یا درمان مشکلات اسکلتی-عضلانی، عصبی و قلبی عروقی می‌شود. این تمرینات به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که بتوانند به بهبود قدرت، انعطاف‌پذیری، تعادل، هماهنگی و تحمل فرد کمک کنند. تمرین درمانی یکی از اصلی‌ترین روش‌های فیزیوتراپی است و به‌طور گسترده‌ای برای بهبود عملکرد بدنی و کاهش درد استفاده می‌شود.

موارد استفاده از تمرین درمانی

تمرین درمانی در فیزیوتراپی برای درمان و مدیریت شرایط مختلفی مورد استفاده قرار می‌گیرد که شامل موارد زیر می‌شود:

۱. مشکلات اسکلتی عضلانی:
– آرتروز: برای بهبود حرکت مفاصل و کاهش درد.
– دردهای مزمن کمر و گردن: برای تقویت عضلات و بهبود وضعیت بدن.
– آسیب‌های ورزشی: برای بازگرداندن قدرت و انعطاف‌پذیری عضلات.
– توانبخشی پس از جراحی‌های ارتوپدی: مانند تعویض مفصل زانو یا ترمیم رباط.

۲. بیماری‌های عصبی:
– سکته مغزی: برای بهبود حرکت و هماهنگی عضلات.
– بیماری پارکینسون: برای حفظ و بهبود عملکرد حرکتی.
– مولتیپل اسکلروزیس (MS): برای بهبود تعادل و کاهش خستگی.

۳. مشکلات قلبی عروقی:
– توانبخشی پس از سکته قلبی: برای بهبود تحمل قلبی و عروقی.
– بیماری‌های مزمن ریوی: برای بهبود عملکرد تنفسی و کاهش تنگی نفس.

۴. مشکلات تعادلی و هماهنگی:
– سقوط در افراد مسن: برای بهبود تعادل و کاهش خطر سقوط.
– آسیب‌های مغزی تروماتیک: برای بازگرداندن تعادل و هماهنگی.

۵. توانبخشی پس از جراحی:
– توانبخشی پس از جراحی‌های ارتوپدی و قلبی: برای بازگرداندن حرکت، قدرت و تحمل.

این مطلب را هم مطالعه کنید: فیزیوتراپی بعد از سکته مغزی

روش‌های مختلف تمرین درمانی در فیزیوتراپی

روش‌های مختلفی در تمرین درمانی وجود دارد که بسته به نیازها و شرایط بیمار انتخاب می‌شوند. این روش‌ها شامل موارد زیر است:

‍۱. تمرینات کششی (Stretching Exercises):
– این تمرینات برای بهبود انعطاف‌پذیری عضلات و مفاصل انجام می‌شود. کشش‌های ملایم و مداوم به کاهش تنش عضلانی و بهبود دامنه حرکتی کمک می‌کنند. این تمرینات می‌توانند فعال (بیمار خودش عضلات را کشش دهد) یا منفعل (فیزیوتراپیست به بیمار کمک می‌کند) باشند.

۲. تمرینات تقویتی (Strengthening Exercises):
– هدف این تمرینات، افزایش قدرت عضلات است. تمرینات مقاومتی مانند استفاده از وزنه‌ها، نوارهای مقاومتی یا وزن بدن، به تقویت عضلات ضعیف شده کمک می‌کنند. این تمرینات معمولاً با تکرارهای کمتر و وزنه‌های بیشتر برای افزایش قدرت عضلات انجام می‌شوند.

۳. تمرینات استقامتی (Endurance Exercises):
– این تمرینات برای بهبود استقامت قلبی عروقی و عضلانی انجام می‌شوند. تمرینات هوازی مانند پیاده‌روی، دویدن، دوچرخه‌سواری و شنا از جمله این تمرینات هستند. این نوع تمرینات به بهبود عملکرد سیستم قلبی عروقی و افزایش توان تحمل بدن در فعالیت‌های طولانی‌مدت کمک می‌کنند.

۴. تمرینات تعادلی و هماهنگی (Balance and Coordination Exercises):
– این تمرینات برای بهبود تعادل و هماهنگی عضلات و مفاصل انجام می‌شود. تمرینات تعادلی مانند ایستادن روی یک پا یا استفاده از صفحات ناپایدار و تمرینات هماهنگی برای بهبود عملکرد حرکتی و کاهش خطر سقوط بسیار مؤثر هستند.

۵. تمرینات عملکردی (Functional Exercises):
– این تمرینات به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که حرکات روزمره و فعالیت‌های زندگی روزمره را شبیه‌سازی کنند. این تمرینات شامل خم شدن، بلند شدن، نشستن و ایستادن می‌باشد و برای بهبود توانایی فرد در انجام فعالیت‌های روزمره بسیار مفید هستند.

۶. تمرینات تنفسی (Breathing Exercises):
– این تمرینات برای بهبود عملکرد ریه‌ها و کاهش تنگی نفس در بیماران ریوی و قلبی استفاده می‌شود. تمرینات تنفسی به بهبود قدرت عضلات تنفسی، افزایش ظرفیت تنفسی و بهبود تبادل اکسیژن کمک می‌کنند.

این مطلب را هم مطالعه کنید: انواع درد قابل درمان در کلینیک فیزیوتراپی

نتیجه گیری

تمرین درمانی یکی از ابزارهای اصلی فیزیوتراپی است که در درمان و مدیریت بسیاری از مشکلات اسکلتی عضلانی، عصبی و قلبی عروقی استفاده می‌شود. این تمرینات به بهبود عملکرد فیزیکی، کاهش درد و افزایش کیفیت زندگی بیماران کمک می‌کنند. روش‌های مختلف تمرین درمانی از جمله تمرینات کششی، تقویتی، استقامتی، تعادلی، عملکردی و تنفسی بسته به شرایط و نیازهای هر فرد انتخاب می‌شوند و تحت نظارت فیزیوتراپیست انجام می‌گیرند.

کلینیک فیزیوتراپی سلامت شرق با بهره گیری از پیشرفته ترین تجهیزات و بروزترین متدهای درمانی خدمات فیزیوتراپی را به مراجعه کنندگان عزیز ارائه می‌دهد. برای ارتباط با ما و گرفتن نوبت ویزیت از طریق شماره تماس یا واتساپ با ما در تماس باشید.

شماره تماس: 02177840390

شماره واتساپ: 09124712934