همه چیز درباره درمان مشکلات شانه با فیزیوتراپی

شانه یکی از مفاصل پیچیده و مهم بدن است که نقش مهمی در حرکات دست و بازو دارد. مشکلات و دردهای شانه می‌توانند به دلایل مختلفی از جمله آسیب‌های ورزشی، استفاده‌ی بیش از حد، التهاب و درد مزمن ایجاد شوند. در این مطلب از کلینیک فیزیوتراپی سلامت شرق، به بررسی مشکلات رایج و درمان شانه با فیزیوتراپی در درمان آن‌ها می‌پردازیم.

اهمیت مفصل شانه

مفصل شانه به عنوان یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین مفاصل بدن، نقش‌های بسیار حیاتی و گسترده‌ای دارد. برخی از این اهمیت‌ها و وظایف عبارتند از:

• دامنه حرکتی 

مفصل شانه یکی از مفاصل با بیشترین دامنه حرکتی در بدن است. این مفصل امکان حرکت در جهات مختلف شامل جلو و عقب (فلکسیون و اکستنسیون)، دور و نزدیک (ابداکسیون و اداکسیون)، و چرخش داخلی و خارجی (روتاسیون داخلی و خارجی) را فراهم می‌کند.

• فعالیت‌های روزمره

بسیاری از فعالیت‌های روزمره مانند بلند کردن اجسام، نوشتن، خوردن، پوشیدن لباس و انجام کارهای خانه به عملکرد صحیح مفصل شانه وابسته است.

• تعادل و پایداری

مفصل شانه با ترکیب ماهیچه‌ها، لیگامنت‌ها و تاندون‌ها، تعادل و پایداری لازم را برای انجام حرکات پیچیده فراهم می‌کند. این پایداری به ویژه در حرکات ورزشی و فعالیت‌های فیزیکی اهمیت دارد.

• انعطاف‌پذیری

شانه با داشتن مفاصل متعددی مانند گلنوهومرال (کاسه‌ای‌بازویی)، آکرومیوکلاویکولار  (سرشانه‌ای‌ترقوه‌ای) و استرنوکلاویکولار (جناغی‌ترقوه‌ای)، انعطاف‌پذیری لازم را برای انجام حرکات مختلف فراهم می‌کند.

• انتقال نیرو

مفصل شانه نیروها و حرکات تولید شده توسط ماهیچه‌ها را به استخوان‌های بازو منتقل می‌کند، که این انتقال نیرو برای انجام حرکات قوی و دقیق ضروری است.

آناتومی مفصل شانه

ساختار تشکیل دهنده مفصل شانه

شانه دست یا مفصل شانه، از چند ساختار کلیدی تشکیل شده است که به حرکت و پایداری این مفصل کمک می‌کنند. این ساختارها عبارتند از:

•  استخوان‌ها: سه استخوان اصلی در شانه وجود دارد:
  – استخوان بازو (هومروس): استخوان بلند بازو که سر آن در حفره گلنویید اسکاپولا قرار می‌گیرد.
  – استخوان ترقوه (کلاویکل): استخوانی بلند و نازک که شانه را به جناق سینه متصل می‌کند.
  – استخوان کتف (اسکاپولا): استخوان پهن و مثلثی که پشت قفسه سینه قرار دارد و حفره گلنویید برای قرارگیری سر استخوان بازو روی آن قرار دارد.
•  مفاصل:
  – مفصل گلنوهومرال: مفصل اصلی شانه که بین سر استخوان بازو و حفره گلنویید قرار دارد.
  – مفصل آکرومیوکلاویکولار: بین استخوان ترقوه و آکرومیون (بخش بیرونی اسکاپولا) قرار دارد.
  – مفصل استرنوکلاویکولار: بین استخوان ترقوه و جناق سینه (استرنوم) قرار دارد.
• ماهیچه‌ها: مجموعه‌ای از ماهیچه‌ها به حرکت و پایداری شانه کمک می‌کنند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
  – ماهیچه‌های کلاهک چرخاننده (روتاتور کاف): شامل سوپرااسپیناتوس، اینفرااسپیناتوس، ترس مینور و ساب‌اسکاپولاریس که مسئول حرکت‌های چرخشی شانه هستند.
  – ماهیچه دلتوئید: بزرگ‌ترین ماهیچه شانه که شکل گرد آن را می‌سازد و به حرکت بازو کمک می‌کند.
• تاندون‌ها و لیگامنت‌ها: این ساختارها به اتصال ماهیچه‌ها به استخوان‌ها و پایداری مفاصل کمک می‌کنند. تاندون‌های روتاتور کاف و لیگامنت‌های گلنوهومرال از جمله مهم‌ترین آنها هستند.
• بورسا: کیسه‌های پر از مایع که به کاهش اصطکاک بین استخوان‌ها، تاندون‌ها و ماهیچه‌ها کمک می‌کنند.

این اجزا به همراه هم به شانه اجازه می‌دهند تا حرکات پیچیده و گسترده‌ای را انجام دهد و در عین حال پایداری مناسبی داشته باشد.

مشکلات رایج شانه

حالا با شناخت اجزای مفصل شانه بهتر می توانیم آسیب ها و مشکلات احتمالی شانه را تشخیص داده و راه مناسب برای درمان شانه را پیدا کنیم. از جمله شایع ترین مشکلات مربوط به شانه عبارتند از:

• • بورسیت شانه
    – التهاب کیسه‌های کوچک پر از مایع (بورسا) که در اطراف مفاصل شانه وجود دارند.
    – علائم: درد و حساسیت در اطراف شانه، تورم.
  • تاندونیت شانه
    – التهاب تاندون‌های شانه، به خصوص تاندون‌های عضله روتاتور کاف.
    – علائم: درد و حساسیت در شانه، مشکل در بلند کردن بازو.
  • پارگی روتاتور کاف
    – آسیب یا پارگی در تاندون‌های عضله روتاتور کاف که مسئول پایداری شانه هستند.
    – علائم: درد شدید، ضعف در بازو، مشکل در حرکات بالای سر.
  • شانه یخ‌زده (کپسولیت چسبنده)
    – سفتی و درد در مفصل شانه که به تدریج افزایش می‌یابد و حرکت شانه را محدود می‌کند.
    – علائم: محدودیت شدید در حرکت شانه، درد مزمن.
  • آرتروز شانه
    – ساییدگی و از بین رفتن غضروف مفصل شانه.
    – علائم: درد مزمن، سفتی و محدودیت حرکت.

این مطلب را هم مطالعه کنید: فیزیوتراپی پس از جراحی شانه

نقش فیزیوتراپی در درمان مشکلات شانه

فیزیوتراپی از  مهمترین روش های درمان شانه است و می‌تواند به کاهش درد، بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات شانه کمک کند. برنامه‌های فیزیوتراپی معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:

• • • تمرینات تقویتی:
      – تقویت عضلات روتاتور کاف و عضلات اطراف شانه برای بهبود پایداری و عملکرد شانه.
      – استفاده از وزنه‌های سبک، کش‌های ورزشی و تمرینات مقاومتی.
    • تمرینات کششی:
      – کشش عضلات و تاندون‌های شانه برای افزایش انعطاف‌پذیری و کاهش سفتی.
      – تمرینات مخصوص برای کشش کپسول مفصلی و عضلات سفت.
    • درمان‌های دستی:
      – تکنیک‌های دستی مانند ماساژ، موبیلیزاسیون مفصلی و آزادسازی میوفاسیال برای کاهش تنش عضلات و بهبود حرکت مفصل.
    • الکتروتراپی:
      – استفاده از دستگاه‌های الکتریکی مانند تنس (TENS) و اولتراسوند برای کاهش درد و التهاب.
    • تکنیک‌های درمانی حرارتی:
      – استفاده از گرما و یخ برای کاهش درد و التهاب. گرما می‌تواند به شل شدن عضلات کمک کند و یخ می‌تواند التهاب را کاهش دهد.

نکات مهم برای پیشگیری از مشکلات شانه

– استفاده صحیح از شانه: خودداری از حرکات تکراری و بارهای سنگین بر روی شانه.
– تقویت عضلات شانه: انجام منظم تمرینات تقویتی و کششی.
– استراحت کافی: به شانه‌های خود استراحت دهید و از فعالیت‌های مفرط خودداری کنید.
– حفظ وضعیت صحیح بدن: در هنگام نشستن، ایستادن و انجام فعالیت‌های روزمره وضعیت بدن خود را درست نگه دارید.

این مطلب را هم مطالعه کنید: فیزیوتراپی با بیمه

نتیجه‌گیری

مشکلات و دردهای شانه می‌توانند به شدت بر کیفیت زندگی تاثیر بگذارند. فیزیوتراپی با ارائه تمرینات و تکنیک‌های مناسب می‌تواند به طور موثری در مدیریت و درمان این مشکلات کمک کند. مهم است که تحت نظر یک فیزیوتراپیست مجرب قرار بگیرید تا برنامه درمانی مناسب برای شما طراحی و اجرا شود.

اگر به دنبال کلینیک فیزیوتراپی خوب در محدوده شرق تهران و نارمک هستید، برای مشاوره و استفاده از خدمات کلینیک فیزیوتراپی سلامت شرق  از طریق شماره تماس یا واتساپ با ما در ارتباط باشید.

شماره تماس: 02177840390

شماره واتساپ: 09124712934